Alida Lion (Hilvarenbeek 1917, Auschwitz 1943)

Vanaf het eind van de 18e eeuw woonde in Hilvarenbeek de joodse familie Lion. Vader Liefman Mozes verdiende de kost hoofdzakelijk als slager. Ook de later generaties hadden een slagerij. Het gezin woonde aan de Paardenstraat, in het pand waar nu een kapperszaak is gevestigd. In die woning is op 2 januari 1917 Alida Lion geboren. Zij heeft er tot 1928 gewoond. Toen haar moeder in dat jaar overleed, is ze waarschijnlijk naar familie in Bergen op Zoom verhuisd. Haar moeder kwam uit die Stad. Vader Marcus Lion is in Hilvarenbeek blijven wonen. Hij overleed in 1936 op 55-jarige leeftijd, arm en eenzaam.

Van Alida’s leven is weinig bekend. Enkele oude inwoners van Hilvarenbeek, tijdgenoten van Alida, hadden enkele jaren geleden nog slechts wat vage herinneringen aan hun klasgenootje. Zij zaten bij Alida in de klas op de katholieke kleuter- en lagere school. Haar joodse geloof was niet echt een punt, al le­verde dat op zaterdag wel een praktisch pro­bleem op. Kinderen moesten in die tijd op zaterdag nog naar school, maar voor de joden is dat de sabbat, de wekelijkse rustdag. Een van haar toenmalige klasge­nootjes wist zich nog te herinneren dat Alida vaak zei:

‘Al ben ik een jodinneke,
Ik ben ook een christinneke’

Alida Lion op een klassefoto uit 1924

Tijdens de Duitse bezetting is Alida vanuit Bergen op Zoom op transport gesteld naar het concentratie- en vernietigingskamp Auschwitz. Ze was getrouwd met Louis Joseph de Haaff. Op 30 november 1943 is Alida vermoord, ze was toen 26 jaar oud. Haar man was twee weken eerder al door de nazi’s omgebracht.

Ter nagedachtenis aan Alida Lion is bij het oorlogsmonument op de Vrijthof in september 2011 een zwerfkei geplaatst. Die steen verwijst naar het joodse ritueel om bij een graf op een joods kerkhof een kiezelsteen achter te laten, om zo de herinnering aan een dierbare levend te houden.

In 2008 werd er een hardstenen bank geplaatst in de Veldhoven, ter herinnering aan de (hele) kleine joodse gemeenschap die Hilvarenbeek ooit gekend heeft. Bovendien is er een pad genoemd naar Alida Lion. De locatie is niet toevallig. Op die plek lag in de 19e eeuw een (particuliere) joodse begraafplaats. In 2009 zijn er, onder toeziend oog van een rabbijn, graafwerkzaamheden verricht, maar er zijn geen sporen van graven aangetroffen.

Titel: Ida; auteur: Frank de jong; ISBN 978-90-823848-1-9. Uitgave in eigen beheer. Contact: boekidalion@gmail.com