Bert van Dommelen kreeg in 1934 een oproep voor militaire dienst. Hij kreeg gedurende zes weken een militaire opleiding op een kazerne in Breda. Daarna moest hij met een aantal mannen uit de omgeving één dag per week in Hilvarenbeek gaan oefenen onder leiding van een sergeant.
Omdat de oorlogsdreiging van Duitsland steeds serieuzer werd besloot de Nederlandse regering op 28 augustus 1939 tot een algemene mobilisatie. 150.000 mannen werden opgeroepen in militaire dienst om, als de Duitsers kwamen, voldoende weerstand te kunnen bieden.
Zo ook Esbekenaar Bert van Dommelen.
Na een korte militaire training werd zijn regiment overgeplaatst naar Langeboom. Daar moesten ze bunkers en schuilkelders bouwen, loopgraven uitgraven, spoorwegversperringen aanbrengen en andere barricades opwerpen om de Duitsers tegen te houden.
Toen op 10 mei 1940 Duitsland aan Nederland de oorlog verklaarde, werden de soldaten door overvliegende Duitse vliegtuigen gebombardeerd. Om zichzelf in veiligheid te brengen vluchtten ze de schuilkelder in. Toen het bombardement voorbij was probeerden ze zich terug te trekken, maar ze werden opgewacht door goed bewapende Duitse soldaten en werden drie dagen opgesloten in de kerk van Uden. Daarna werden ze in vrachtwagens geladen en naar het krijgsgevangenkamp in Bad Horn in Duitsland vervoerd. Na veertien dagen werden ze met veertig man in een veewagen op trein gezet en kwamen na een dag reizen aan in een kazerne in Altengrabau.
Toen Hitler het beval gaf dat alle Nederlandse dienstplichtige militairen naar huis mochten was dat natuurlijk een geweldige opluchting. Zo kwam Bart na een maand weer thuis in Esbeek. Hoewel hij goed vuil en zich al die tijd niet had kunnen wassen, werd hij met open armen ontvangen.
Met dit telegram liet Bert van Dommelen zijn ouders op 10 juni weten dat hij naar huis zou komen:
“Ben goed gezond vanmiddag in Hengeloo aangekomen. Kom morgen thuis. Groeten Bert.”
Later is Bert van Dommelen nog een keer gearresteerd, samen met Jac Geerts. Dit was een wraakactie van de Duitsers vanwege de Mei-staking in 1943: arbeiders werden aangespoord hun werk neer te leggen en de boeren werd verhinderd hun melk en graan te leveren. Het was een protest tegen de Duitsers die alle vrijgelaten militairen toch weer krijgsgevangen wilden maken. Ook de Esbeekse boeren deden hieraan mee en Bert en Jac werden opgepakt omdat ze voorzitter en secretaris waren van de Esbeekse Boerenbond. Ze werden opgesloten in kamp Vught waar ze na een week weer vrijgelaten werden.